WHITEWASH: HUIZEN EN BOMEN


Griekenland zit vol met gebruiken en tradities in al zijn regio's. Het witte en strakke uiterlijk van de muren in Griekenland is grotendeels te danken aan het gebruik van een traditioneel bouwmateriaal dat whitewash wordt genoemd. 

Het witte kapelletje van de Heilige Drie-eenheid in Vlamari, vlakbij het klooster van Agía Zoni.
Het witte kapelletje van de Heilige Drie-eenheid in Vlamari, vlakbij het klooster van Agía Zoni.

Traditie

Dit witverven wordt sterk geassocieerd met de traditionele mediterrane architectuur die teruggaat tot de oude Griekse en Romeinse tijd. Het gebruik heeft diepe wortels die volgens verhalen vaak verschillen.

 

Er wordt bijvoorbeeld gezegd dat toen de Grieken van Smyrna in 1922 arriveerden, zij van de overheid de oudste, slecht gebouwde, stenen huizen kregen. Maar ze waren gewend aan een rijkere, comfortabelere en schonere manier van leven.

 

Ze waren dus op zoek naar manieren om hun huizen er mooi en schoon uit te laten zien, te beginnen met de tuinen, die in die tijd de ‘spiegel’ waren van elk huishouden. 

Tegen warmte

Maar niet alleen voor het oog. Eilandbewoners gebruiken zelfs de kalk om de zonnestralen af te weren tijdens de zomermaanden. Die huizen worden daarom soms drie keer per jaar witgekalkt. Zo helpen ze mee een aanvaardbare temperatuur in huis te handhaven. Een goed voorbeeld daarvan is Santorini.

 

Het kalkmengsel ásvestos wordt gemengd in grote containers die tenekédes of kouvás worden genoemd. Men gebruikt een borstel met hard haar die gemakkelijk over en tussen de oppervlakken kan glijden. 

Zelfs kleine schuurtjes ontkomen vaak niet aan de witkalk.
Zelfs kleine schuurtjes ontkomen vaak niet aan de witkalk.

Ongedierte

Maar ook boomstammen ontkomen soms niet aan het gekalk. De redenen daarvoor zijn divers. De belangrijkste reden waarom men dat doet is, dat de Grieken geloven dat de witte kalk ervoor zorgt dat bacteriën en ongedierte de stam van de boom niet aantasten.

 

Ze gaan ervan uit dat de witgeverfde delen ervoor zorgen dat mieren en andere ongedierte de boom niet inklimmen. Daardoor blijven de bomen langer gezond. 

Een mevrouw druk bezig met het verven van een trapje van haar huis in Pandroso.
Een mevrouw druk bezig met het verven van een trapje van haar huis in Pandroso.

Weerkaatsen

Een andere reden waarom de boomstammen wit geschilderd worden heeft te maken met de warmte en de zon. De witte kalk zou meehelpen om de zonnestralen te weerkaatsen. Daardoor wordt de boom niet te warm.

 

Als de schors van een boom te warm wordt kan deze namelijk openbarsten. Door de witte kalk barst de schors dan niet open en verliest de boom zijn sappen niet. 

Witte boomstammen in de tuin.
Witte boomstammen in de tuin.

Maar er zijn ook Grieken die de boomstammen wit verven, gewoon omdat het mooi staat. Ze worden uit decoratie-oogpunt witgeverfd.

 

Zo zie je vooral rond kerken en terrassen heel veel witgeverfde boomstammen. Een teken van netheid, zorg en zuiverheid!